Jesteś podejrzanym, osobą podejrzewaną, a może oskarżonym?
Podejrzanym jest osoba, co do której wydano postanowienie o przedstawieniu zarzutów albo której bez wydania takiego postanowienia postawiono zarzut w związku z przystąpieniem do przesłuchania w charakterze podejrzanego.
Przede wszystkim musisz wiedzieć, że przysługuje Ci prawo do obrony. Zgodnie art. 2 ust. 2 Konstytucji Rzeczpospolitej Polskiej, każdy, przeciw komu prowadzone jest postępowanie karne, ma prawo do obrony we wszystkich stadiach postępowania (przygotowawczego, sądowego).
Czym więc jest obrona w postepowaniu karnym?
Przez obronę nalży rozumieć możliwość wyboru obrońcy lub zgłoszenie żądania ustanowienia obrońcy z urzędu. Obrońca z urzędu zostanie ustanowiony, jeżeli nie dysponujesz środkami wystarczającymi na zapłatę wynagrodzenia obrońcy z wyboru.
Przez prawo do obrony należy rozumieć także prawo do składania wyjaśnień lub odmowy ich składania. Możesz całkowicie zrezygnować ze składania wyjaśnień lub odmówić odpowiedzi na dane pytanie. Nie bój się skorzystać z tego uprawnienia, gdyż nie będzie ono powodować dla ciebie negatywnych konsekwencji.
W związku z prawem do obrony podejrzany ma prawo w toku postępowania składać wnioski o dokonanie czynności śledztwa lub dochodzenia, może żądać w postępowaniu przygotowawczym umożliwienia mu w toku przesłuchania złożenia wyjaśnień na piśmie. Jest to forma wyjaśnień podpisanych przez podejrzanego, która stanowi załącznik do protokołu. Jednocześnie masz prawo do bycia informowanym i do wglądu w akta sprawy.
Kim więc jest osoba podejrzewana, podejrzany, a kim oskarżony?
Osobą podejrzewaną, jest osoba, którą podejrzewa się o popełnienie danego przestępstwa, ale nie przedstawiono jej jeszcze zarzutów popełnienia przestępstwa. Osoba podejrzana nie jest stroną postępowania karnego.
Podejrzany jest to osoba, której przedstawiono zarzuty.
Zaś za oskarżonego uważa się osobę, przeciwko której wniesiono oskarżenie do sądu, a także osobę, co do której prokurator złożył wniosek o skazanie bez rozprawy lub wniosek o warunkowe umorzenie postępowania.
Skierowanie aktu oskarżenia wiąże się z rozpoczęciem postępowania sądowego, właściwego dla miejsca popełnienia przestępstwa.
Potrzebujesz pomocy adwokata? Przejdź do zakładki Kontakt lub skorzystaj z formularza poniżej.
Ty lub Twój bliski ma do odbycia karę pozbawienia wolności? Rozwiązaniem z sytuacji może być skorzystanie instytucji takiej jak odroczenie wykonania kary pozbawienia wolności. Warunkiem skorzystania z odroczenia wykonania kary pozbawienia wolności jest nierozpoczęcie wykonywania kary i pozostawanie na wolności.
Odroczenie wykonania kary pozbawienia wolności – choroba
Odroczenie można uzyskać w konkretnych sytuacjach. Pierwszą z przesłanek przemawiających za odroczeniem kary pozbawienia wolności jest choroba psychiczna lub inna ciężka choroba skazanego uniemożliwiająca mu odbycie kary pozbawienia wolności w warunkach więziennych z racji niebezpieczeństwa dla jego zdrowia i życia. Powołując się na chorobę psychiczną bądź inną ciężką chorobę, dobrze jest mieć dokumentację medyczną potwierdzającą chorobę. W takich sytuacjach, konieczna może być opinia biegłego sądowego.
Odroczenie wykonania kary pozbawienia wolności – sytuacja skazanego lub jego rodziny
Druga z sytuacji, w której sąd może podjąć rozstrzygnięcie o odroczeniu kary pozbawienia wolności zaistnieje wtedy, gdy natychmiastowe wykonanie kary pozbawienia wolności pociągnęłoby dla samego skazanego lub jego rodziny zbyt ciężkie skutki. Pod postacią ciężkich skutków można rozumieć wiele różnych sytuacji. Mogą to być w szczególności: planowana od długiego czasu operacja skazanego, konieczność sfinalizowania określonego etapu edukacji, konieczność sprawowania opieki przez skazanego nad niepełnosprawnym członkiem rodziny, także względy zawodowe, gdy zaistnieje potrzeba dokończenia przez skazanego określonej pracy np. prac w gospodarstwie rolnym.
Okres odroczenia wykonania kary pozbawienia wolności – na ile sąd odroczy karę?
W sytuacji choroby skazanego czas odroczenia nie jest ustawowo określony. Oznacza to, że to okres trwania choroby i jej zakres wyznaczają możliwe granice odroczenia kary. Inaczej jest w przypadku, gdy wykonanie kary pozbawienia wolności może nieść za sobą negatywne skutki dla skazanego i członków jego najbliższej rodziny, albowiem wtedy to sąd może odroczyć karę, ale nie jest do tego zobowiązany, a okres odroczenia nie może przekroczyć roku.
Odroczenie wykonania kary pozbawienia wolności – kobiety w ciąży i skazani samotnie wychowujący dziecko
Możliwość odroczenia kary pozbawienia wolności jest także przewidziana dla skazanych będących kobietami w ciążyoraz osób samotnie wychowujących dziecko. W takim przypadku można starać się o odroczenie wykonania kary pozbawienia wolności do 3 lat po urodzeniu się dziecka.
Odroczenie wykonania kary pozbawienia wolności – przeludnienie w zakładach karnych
Także obecna sytuacja przeludnienia zakładów karnych może powodować konieczność odroczenia kary pozbawienia wolności w wymiarze do roku.
Potrzebujesz pomocy w napisaniu wniosku o odroczenie wykonania kary pozbawienia wolności? Skorzystaj z formularza lub przejdź do zakładki „Kontakt„.
Tryby ścigania przestępstw – w jaki sposób może być ścigany sprawca przestępstwa?
Kodeks karny wyróżnia dwa tryby, za pomocą których sprawca przestępstwa może zostać pociągnięty do odpowiedzialności karnej – publicznoskargowy i prywatnoskargowy.
Publicznoskargowy tryb ścigania przestępstw
W trybie publicznoskargowym ściga się większość przestępstw stypizowanych w Kodeksie karnym. Oznacza to, że to powołane do tego organy, tj. Policja i prokuratura podejmują z urzędu odpowiednie czynności, aby sprawcę znaleźć, przedstawić mu zarzuty, a następnie postawić przed sądem. Wynika to z tego, że organy te mają wówczas interes w ściganiu sprawców takich przestępstw, jako że popełniane przez nich czyny zabronione nie tylko godzą w dobro konkretnej osoby, ale też stanowią zagrożenie dla interesu publicznego. Wobec tego, to organy albo będąc same w posiadaniu jakiejś informacji, bądź najczęściej na skutek zawiadomienia o możliwości popełnienia przestępstwa wszczynają odpowiednie działania, w tym w szczególności rozpoczynają prowadzenie postępowania przygotowawczego w formie śledztwa lub dochodzenia.
Publicznoskargowy tryb ścigania przestępstw – przestępstwa wnioskowe
Warto wiedzieć, że podrodzajem przestępstw publicznoskargowych są przestępstwa wnioskowe, co do których organy obowiązane są podjąć czynności z urzędu, jednakże nie mogą tego czynić bez uprzedniego wniosku osoby pokrzywdzonej. Chodzi tutaj m.in. o przestępstwa popełnione wobec osoby najbliższej, która to ma prawo zdecydować, czy chce ścigania członka rodziny. Pozostawia się więc pokrzywdzonemu wybór, jako że w takich sprawach najczęściej w grę wchodzić będą konflikty na tle rodzinnym.
Prywatnoskargowy tryb ścigania przestępstw
Odmiennym trybem ścigania przestępstw jest tryb prywatnoskargowy. Przewiduje on, że jest pewna grupa przestępstw, co do których uruchomienia określonych działań przez uprawnione do tego organy można żądać jedynie poprzez złożenie odpowiedniego pisma procesowego w formie prywatnego aktu oskarżenia. Organy powołane do ścigania przestępstw nie wszczynają zatem działań z urzędu ani nie prowadzą postępowania przygotowawczego. Możliwość rozpoznania sprawy rozpoczyna dopiero aktywność osoby pokrzywdzonej przestępstwem ściganym z oskarżenia prywatnego, która to w toku postępowania przed sądem musi stale popierać akt oskarżenia i stawiać się na wezwania sądu pod rygorem umorzenia postępowania. Przestępstwami ściganymi z oskarżenia prywatnego są między innymi: zniesławienie, zniewaga, naruszenie nietykalności cielesnej czy spowodowanie lekkiego uszczerbku na zdrowiu.
Należy pamiętać o tym, że zarówno prywatny akt oskarżenia, jak i zawiadomienie o możliwości popełnienia przestępstwa muszą być bardzo precyzyjne i dostarczać organom procesowym jak najwięcej znanych zawiadamiającemu czy oskarżycielowi prywatnemu informacji na temat osoby sprawcy, okoliczności popełnienia czy dowodów wskazujących na winę.
Jeśli nie czujesz się na siłach, warto rozważyć możliwość skorzystania z fachowej pomocy prawnej, aby w sposób odpowiedni przedstawić organom procesowym okoliczności dotyczące popełnienia określonego przestępstwa i doprowadzić skutecznie do ukarania sprawcy. W celu uzyskania pomocy prawnej przejdź do zakładki kontakt.
Uszkodzenie ciała, czyli inaczej spowodowanie uszczerbku na zdrowiu człowieka to jedno z przestępstw stypizowanych w Kodeksie karnym. Przepisy prawa karnego wyróżniają trzy rodzaje uszczerbku, od których zależy wymiar kary dla sprawcy, jak i tryb ścigania.
Za uszczerbek ciężki uważa się takie czyny zabronione, jak w szczególności pozbawienie człowieka wzroku, słuchu czy mowy, spowodowanie ciężkiego kalectwa, ciężkiej choroby długotrwałej lub nieuleczalnej, choroby realnie zagrażającej życiu, trwałej choroby psychicznej czy istotnego zeszpecenia. Sprawca uszczerbku ciężkiego podlega karze pozbawienia wolności na czas nie krótszy od lat 3.
Uszczerbek średni polega na naruszeniu czynności narządów ciała lub rozstroju zdrowia innego niż uszczerbek ciężki, ale trwającego dłużej niż 7 dni. Wówczas, sprawca zagrożony jest karą pozbawienia wolności od 3 miesięcy do 5 lat.
Uszczerbek lekki to spowodowanie naruszenia czynności narządu ciała lub rozstroju zdrowia na czas nie dłuższy niż 7 dni, za które grozi kara grzywny, ograniczenia wolności albo pozbawienia wolności do lat dwóch.
Co ważne, w przypadku uszkodzenia ciała poniżej dni 7, ściganie przestępstwa odbywa się z oskarżenia prywatnego. Oznacza to, że jeżeli doznaliśmy lekkiego uszczerbku na zdrowiu, to celem pociągnięcia sprawy do odpowiedzialności karnej, jesteśmy zmuszeni do sporządzenia we własnym zakresie pisma w postaci prywatnego aktu oskarżenia. Jego treść stanowić muszą przede wszystkim: opis czynu zabronionego, dane sprawcy, okoliczności zdarzenia oraz wykaz dowodów w postaci dokumentacji medycznej świadczącej o zaistnieniu uszczerbku, w tym także listę osób podlegających wezwaniu na rozprawę w charakterze świadków zdarzenia. Do prywatnego aktu oskarżenia dołącza się również dowód uiszczenia opłaty, która w tym wypadku wynosi 300 zł.
Jako że najczęściej w praktyce adwokaci mają do czynienia ze sprawami uszkodzenia ciała w postaci uszczerbków o charakterze lekkim oraz średnim, najważniejszym do ustalenia jest czas trwania naruszenia czynności organizmu czy rozstroju zdrowia jako kluczowy dla rodzaju odpowiedzialności sprawcy. Przekroczenie 7 dni wiązać się będzie nie tylko z zaklasyfikowaniem działania sprawcy jako powodującego uszczerbek o charakterze średnim, ale również z brakiem konieczności składania prywatnego aktu oskarżenia, tylko z podejmowaniem czynności przez organy z urzędu.
Doznałeś uszkodzenia ciała u lub zostałeś oskarżony o jego spowodowanie? Przejdź do zakładki kontakt w celu umówienia spotkania.
Art. 156. [Ciężki uszczerbek na zdrowiu] § 1. Kto powoduje ciężki uszczerbek na zdrowiu w postaci:
1) pozbawienia człowieka wzroku, słuchu, mowy, zdolności płodzenia,
2) innego ciężkiego kalectwa, ciężkiej choroby nieuleczalnej lub długotrwałej, choroby realnie zagrażającej życiu, trwałej choroby psychicznej, całkowitej albo znacznej trwałej niezdolności do pracy w zawodzie lub trwałego, istotnego zeszpecenia lub zniekształcenia ciała,
<3) wycięcia, infibulacji lub innego trwałego i istotnego okaleczenia żeńskiego narządu płciowego,>
podlega karze pozbawienia wolności <na czas nie krótszy od lat 3>.
§ 2. Jeżeli sprawca działa nieumyślnie, podlega karze pozbawienia wolności do lat 3.
§ 3. Jeżeli następstwem czynu określonego w § 1 jest śmierć człowieka, sprawca podlega karze pozbawienia wolności <od lat 5, karze 25 lat pozbawienia wolności> albo karze dożywotniego pozbawienia wolności.
[Zmiany oznaczone kursywą w § 1 i 3 w art. 156 wejdą w życie z dn. 1.10.2023 r. (Dz. U. z 2022 r. poz. 2600 oraz z 2023 r. poz. 403).]
Art. 157.[Zwykłe i lekkie uszkodzenie ciała, rozstrój zdrowia] § 1. Kto powoduje naruszenie czynności narządu ciała lub rozstrój zdrowia, inny niż określony w art. 156 § 1, podlega karze pozbawienia wolności od 3 miesięcy do lat 5.
§ 2. Kto powoduje naruszenie czynności narządu ciała lub rozstrój zdrowia trwający nie dłużej niż 7 dni, podlega grzywnie, karze ograniczenia wolności albo pozbawienia wolności do lat 2.
§ 3. Jeżeli sprawca czynu określonego w § 1 lub 2 działa nieumyślnie, podlega grzywnie, karze ograniczenia wolności albo pozbawienia wolności do roku.
§ 4. Ściganie przestępstwa określonego w § 2 lub 3, jeżeli naruszenie czynności narządu ciała lub rozstrój zdrowia nie trwał dłużej niż 7 dni, odbywa się z oskarżenia prywatnego, chyba że pokrzywdzonym jest osoba najbliższa zamieszkująca wspólnie ze sprawcą.
§ 5. Jeżeli pokrzywdzonym jest osoba najbliższa, ściganie przestępstwa określonego w § 3 następuje na jej wniosek.
SDE – System dozoru elektronicznego – możliwość uniknięcia izolacji więziennej | Adwokat Oleśnica, Adwokat Wrocław
SDE – czym jest?
SDE to system dozoru elektronicznego. SDE stanowi możliwość dla skazanego na odbycie kary pozbawienia wolności w warunkach domowych poza zakładem karnym. W rozumieniu ustawowym dozór elektroniczny stanowi kontrolę zachowania skazanego przy użyciu środków technicznych. Możliwość skorzystania z takiego przywileju jest obwarowana jednak pewnymi warunkami.
SDE polega na umieszczeniu na ciele sprawcy specjalnego nadajnika, który to będzie umożliwiał kontrolowanie jego bieżącego przebywania. W potocznym brzmieniu jest to tzw. „bransoleta”.
Aby móc skorzystać z tej instytucji trzeba jednak trochę się postarać, albowiem koniecznym jest złożenie wniosku. W sprawach związanych z udzieleniem zezwolenia na odbycie kary pozbawienia wolności w systemie dozoru elektronicznego właściwy jest sąd penitencjarny, w którego okręgu skazany przebywa.
Wniosek winien być skontrowany w ten sposób, aby wykazać spełnienie wszystkich warunków dopuszczających możliwość zastosowania SDE, a także powinien uwzględniać opis sytuacji faktycznej skazanego ubiegającego się o zezwolenie. Sąd penitencjarny może (ale nie musi) udzielić zgody skazanemu na skorzystanie z możliwości dozoru elektronicznego. Zwiększone szanse sukcesu mogą być związane z sytuacją skazanego, który to może powoływać się we wniosku na szereg różnego rodzaju okoliczności indywidualnych.
Wniosek powinien ponadto zawierać:
oświadczenie o zgodzie osoby współzamieszkującej,
szczegółowe dane personalne skazanego.
Przed wydaniem zezwolenia, sąd wysłucha skazanego celem ustalenia szczegółów dotyczących wykonania kary. Posiadając nadajnik, skazany ma prawo do opuszczania miejsca stałego pobytu w celu wykonywania pracy zarobkowej czy zrobienia zakupów. Może jednak czynić to w ściśle określonych przez sąd porach.
Nie zapominajmy jednak, iż odbycie kary w systemie dozoru elektronicznego nie zmienia istoty kary, jaką jest pozbawienie wolności o charakterze bezwzględnym. Skazany dalej wykonuje karę z wszystkimi jej konsekwencjami.
Kancelaria Adwokacka w Oleśnicy Adwokat Anity Słupianek-Gracy z powodzeniem świadczy usługi na rzecz skazanych w zakresie wniosków o zezwolenie na odbycie kary w systemie dozoru elektronicznego. Zapraszamy do kontaktu.
Na dzień sporządzenia niniejszego artykułu jesteśmy przed wejściem w życie nowelizacji prawa w zakresie sde. Jeśli zamierzasz złożyć wniosek w najbliższym czasie, koniecznie sprawdź jakie przepisy Cię obowiązują lub będą obowiązywać (zobacz: Kodeks karny wykonawczy)
Jak postępować w przypadku zatrzymania przez Policję? Poznaj przysługujące Ci prawa w chwili, gdy Cię zatrzymają.
Podczas zatrzymania zapytaj o powód – zatrzymujący ma obowiązek poinformować Cię o przyczynie zatrzymania.
Czy zatrzymujący musi posiadać jakiś dokument?
Zatrzymujący nie musi posiadać żadnego dokumentu pozwalającego na zatrzymanie, jedyne co ma obowiązek posiadać to legitymację służbową, której okazania masz prawo żądać.
Zatrzymanie – środki przymusu
Uważaj, bo podczas zatrzymania funkcjonariusz może użyć środków przymusu bezpośredniego, nawet zapobiegawczo. ⛓
Czy z zatrzymania sporządzany jest protokół?
Z zatrzymania sporządzany jest protokół, którego jeden egzemplarz jest dla Ciebie.? Zadbaj, aby w protokole znalazła się właściwa data i godzina zatrzymania, dane funkcjonariuszy zatrzymujących, opis Twojego stanu zdrowia z podaniem przyczyn ewentualnych obrażeń ✔️ Masz prawo zgłaszać zarzuty do protokołu i żądać poprawek.
Zatrzymanie – prawa zatrzymanego
Masz prawo do kontaktu z adwokatem oraz do otrzymania pomocy lekarskiej.
Masz prawo poprosić o poinformowanie bliskich o Twoim zatrzymaniu. ☎️
Masz prawo do uzyskania informacji o tym kiedy dokładnie upływa okres zatrzymania. ?
Masz prawo odmówić składania wyjaśnień. ❌
Czas zatrzymania
Czas na jaki mogą Cię zatrzymać to 48 godzin, a w przypadku w jakim prokuratura złoży wniosek o tymczasowe aresztowanie – 72 godziny. ?
Posiedzenie Sądu w przedmiocie wniosku o tymczasowe aresztowanie musi zakończyć się PRZED upływem 72 godzin.❗️
Po upływie 72 godzin masz prawo oddalić się z Sądu, nawet jeśli posiedzenie już się rozpoczęło ‼️
Najważniejsze: NIE UFAJ osobom wykonującym czynności z Twoim udziałem, obietnice funkcjonariuszy na tym etapie często nie znajdują pokrycia.
Pamiętaj: Masz prawo do konsultacji z adwokatem.??? Skorzystaj z niego. ✔️ Kontakt
Środki zapobiegawcze stosuje się w celu zabezpieczenia postępowania, a wyjątkowo także w celu zapobiegnięcia popełnianiu nowych, ciężkich przestępstw. Środki zapobiegawcze mogą być stosowane tylko wtedy, gdy dowody wskazują na duże prawdopodobieństwo, że dana osoba popełniła przestępstwo. Przepisy regulujące środki zapobiegawcze zawarte są w Kodeksie postępowania karnego.
Środki zapobiegawcze – istotne informacje
Środki zapobiegawcze mogą być stosowane jedynie po przedstawieniu zarzutów, a przed ich zastosowaniem konieczne jest przesłuchanie podejrzanego/oskarżonego.
Na postanowienie w przedmiocie środka zapobiegawczego przysługuje zażalenie.
Środek zapobiegawczy należy niezwłocznie uchylić lub zmienić, jeśli ustaną przyczyny wskutek których został on zastosowany lub powstaną przyczyny uzasadniające jego uchylenie lub zmianę.
Podejrzany/oskarżony w każdym czasie ma prawo do składania wniosków o zmianę lub uchylenie środka zapobiegawczego. Zażalenie na postanowienie wydane na skutek tego wniosku przysługiwać będzie jedynie, gdy wniosek został złożony po upływie co najmniej trzech miesięcy od dnia poprzedniego postanowienia.
Rodzaje środków zapobiegawczych
Jakie wyróżniamy środki zapobiegawcze?
Tymczasowe aresztowanie
Tymczasowe aresztowanie to jedyny w prawie karnym, tzw. izolacyjny środek zapobiegawczy.
Jego zastosowanie może nastąpić wyłącznie na mocy postanowienia sądu, w którym należy określić czas trwania tymczasowego aresztowania (nie dłuższy niż trzy miesiące) i oznaczyć termin, do którego aresztowanie ma trwać.
Tymczasowego aresztowania nie stosuje się, jeżeli wystarczający jest inny środek zapobiegawczy.
poważne niebezpieczeństwo dla życia lub zdrowia podejrzanego/oskarżonego,
zastosowanie pociągnęłoby wyjątkowo ciężkie skutki dla podejrzanego/oskarżonego lub jego najbliższej rodziny.
Poręczenie majątkowe
Poręczenie majątkowe może być złożone w postaci:
pieniędzy,
papierów wartościowych,
zastawu,
hipoteki.
Poręczenie majątkowe może złożyć podejrzany/oskarżony lub inna osoba.
W razie ucieczki lub ukrycia się podejrzanego/oskarżonego przedmiot poręczenia ulega przepadkowi lub ściągnięciu.
Poręczenie społeczne
Poręczenie społeczne może złożyć:
pracodawca, u którego podejrzany/oskarżony jest zatrudniony,
kierownictwo szkoły lub uczelni, których podejrzany/oskarżony jest uczniem lub studentem,
zespół, w którym podejrzany/oskarżony pracuje lub jest uczniem,
organizacja społeczna, której podejrzany/oskarżony jest członkiem,
zespół żołnierki za pośrednictwem dowódcy, jeśli podejrzany/oskarżony jest żołnierzem,
osoba godna zaufania.
Wymienieni muszą złożyć wniosek-oświadczenie, że podejrzany/oskarżony stawi się na każde wezwanie i nie będzie w sposób bezprawny utrudniał postępowania. Jeśli podejrzany/oskarżony zaniedba swoje obowiązki, organ ścigania zawiadomi udzielającego poręczenie oraz może zawiadomić bezpośredniego przełożonego udzielającego poręczenie.
Dozór Policji
Podejrzany/oskarżony może zostać poddany pod dozór Policji, a podejrzany/oskarżony żołnierz pod dozór przełożonego wojskowego.
Oddany pod dozór ma obowiązek stosowania się do wymogów określonych w postanowieniu o zastosowaniu dozoru. Obowiązek ten może polegać na:
zakazie opuszczenia miejsca pobytu,
zgłaszaniu się do organu dozorującego,
zawiadamianiu o zamierzonych wyjazdach i terminie powrotu,
zakazie kontaktowania się z określonymi osobami,
zakazie zbliżania się do określonych osób,
zakazie przebywania w określonych miejscach,
innych ograniczeniach swobody podejrzanego/oskarżonego.
Nakaz opuszczenia lokalu mieszkalnego
Nakazanie opuszczenia lokalu mieszkalnego dotyczy podejrzanych/oskarżonych o przestępstwo z użyciem przemocy na szkodę osoby wspólnie zamieszkującej.
Nakaz taki jest okresowy, stosuje się go na okres nie dłuższy niż trzy miesiące. Może podlegać przedłużeniom.
W postanowieniu o zastosowaniu nakazu, na wniosek podejrzanego/oskarżonego można wskazać mu miejsce pobytu w placówkach zapewniających miejsca noclegowe. Jednak placówkami takimi nie mogą być placówki pobytu ofiar przemocy w rodzinie.
Zawieszenie w czynnościach
Zawieszenie w czynnościach podejrzanego/oskarżonego może objąć:
zawieszenie w czynnościach służbowych,
zawieszenie w wykonywaniu zawodu,
nakazanie powstrzymania się od określonej działalności,
nakazanie powstrzymania się od prowadzenia określonego rodzaju pojazdu,
zakaz ubiegania się ubiegania się o zamówienia publiczne.
Nowelizacja przepisów z marca 2020 r. wprowadziła dodatkowy zakaz dotyczący personelu medycznego jako pokrzywdzonego. Obejmuje on:
zakaz zbliżania się do pokrzywdzonego,
zakaz kontaktów,
zakaz publikacji treści godzących w prawnie chronione dobra pokrzywdzonego.
Zakaz opuszczania kraju
Zakaz opuszczania kraju może być połączony z zatrzymaniem paszportu lub innego dokumentu uprawniającego do przekroczenia granicy lub z zakazem wydania takiego dokumentu.
Potrzebujesz pomocy? Zapraszam do kontaktu. Kancelaria Adwokacka w Oleśnicy specjalizuje się w prawie karnym. Adwokat z Oleśnicy Słupianek-Graca posiada doświadczenie jako obrońca.
Kto może złożyć zawiadomienie o możliwości popełnienia przestępstwa lub wykroczenia i czy może ono być anonimowe?
Zawiadomienie o możliwości popełnienia przestępstwa lub wykroczenia może złożyć każdy (także osoba, która nie została pokrzywdzona czynem). Zgodnie z art. 304 § 1 Kodeksu postępowania karnego, każdy, dowiedziawszy się o popełnieniu przestępstwa ściganego z urzędu, ma społeczny obowiązek zawiadomić o tym prokuratora lub Policję.
Zawiadomienie o możliwości popełnienia przestępstwa lub wykroczeniamoże być anonimowe.
Unormowanie anonimowego zawiadomienia nastąpiło w § 121 Regulaminu wewnętrznego urzędowania powszechnych jednostek prokuratury. Wszczęcie postępowania na skutek anonimowego zawiadomienia może nastąpić dopiero po sprawdzeniu okoliczności podanych w zawiadomieniu.
Decyzją prokuratora anonimowe zawiadomienie może zostać:
przekazane Policji lub innemu uprawnionemu organowi albo organom kontroli w celu sprawdzenia przytoczonych w zawiadomieniu okoliczności,
pozostawione bez biegu (zawiadomienie nie zostanie zweryfikowane; w sprawie nic się nie zadzieje).
Jeśli prokurator przekaże zawiadomienie do sprawdzenia, a zawarte w nim okoliczności się potwierdzą – organ ścigania wyda decyzję o wszczęciu postępowania. Jeśli okoliczności nie zostaną natomiast potwierdzone – zawiadomienie pozostanie bez biegu, a decyzja w przedmiocie odmowy wszczęcia postępowania nie zostanie wydana.
W przypadku anonimowego zawiadomienia, zawiadamiający nie będzie miał możliwości uzyskania informacji o postępowaniu.
Gdzie i w jaki sposób złożyć zawiadomienie o możliwości popełnienia przestępstwa lub wykroczenia?
Zawiadomienie o możliwości popełnienia przestępstwa lub wykroczenia można złożyć zarówno do prokuratury, jak i Policji (w dowolnej jednostce).
Istnieją dwa sposoby złożenia zawiadomienia:
pisemny (zalecam),
w formie ustnej, do protokołu.
Pisemne zawiadomienie o możliwości popełnienia przestępstwa lub wykroczenia może zostać złożone w biurze podawczym danej jednostki lub wysłane pocztą. Zawiadomienie pisemne może zostać sporządzone samodzielnie lub z pomocą adwokata.
W przypadku wizyty w jednostce, pamiętaj o wcześniejszym skserowaniu zawiadomienia i poproś o potwierdzenie złożenia pisma na swojej kopii, a w przypadku wysyłki pocztą – nadaj przesyłkę listem poleconym.
W celu złożenia ustnego zawiadomienia, należy udać się do jednostki Policji lub prokuratury, gdzie zostanie sporządzony protokół z czynności, który następnie należy podpisać.
Praktyka kancelarii pokazuje, że najskuteczniejszym sposobem złożenia zawiadomienia jest jego pisemne złożenie w jednostce prokuratury.
Co powinno zawierać pisemne zawiadomienie?
Pismo powinno spełniać wymagania przewidziane dla pisma procesowego i zawierać wszystkie informacje potrzebne do ustalenia i ujęcia sprawcy przestępstwa lub wykroczenia. W zawiadomieniu należy podać wszystkie fakty dotyczące popełnienia czynu zabronionego.
Elementy pisemnego zawiadomienia o możliwości popełnienia czynu zabronionego:
miejscowość i data sporządzenia zawiadomienia,
organ, do którego jest kierowane zawiadomienie,
dane zawiadamiającego,
dane ewentualnego pokrzywdzonego (jeśli znamy),
dane ewentualnego sprawcy (jeśli znamy),
szczegółowy opis zdarzenia,
dowody na poparcie twierdzeń zawiadomienia,
podpis zawiadamiającego.
Zawiadomienie o możliwości popełnienia przestępstwa lub wykroczenia – co dalej, czyli jak wygląda postępowanie po złożeniu zawiadomienia?
1. Złożenie zawiadomienia
2. Czynności sprawdzające (w przypadku, gdy okoliczności podane w zawiadomieniu są niepełne lub należy je sprawdzić); mogą przedłużyć wydanie decyzji do 30 dni
3. Dochodzenie w niezbędnym zakresie (w celu zabezpieczenia śladów i dowodów przed ich utratą, zniekształceniem lub zniszczeniem)
4. Wydanie postanowienia o wszczęciu lub odmowie wszczęcia postępowania
5. W przypadku wszczęcia postępowania – postępowanie przygotowawcze, podczas którego organ ścigania: ustala czy został popełniony czyn zabroniony i czy stanowi on przestępstwo, ustala osobę sprawcy i w razie potrzeby go ujmuje, wyjaśnia okoliczności sprawy, w tym osoby pokrzywdzone i rozmiar szkody, zbiera, zabezpiecza i utrwala dowody dla sądu
W przypadku odmowy wszczęcia postępowania, określonym w przepisach osobom przysługuje prawo do złożenia zażalenia na postanowienie o odmowie wszczęcia postępowania.
Nieuzasadnione zawiadomienie o możliwości popełnienia przestępstwa
Nieuzasadnione zawiadomienie o możliwości popełnienia przestępstwa podlega sankcji karnej.
Stosownie do art. 238 Kodeksu karnego, kto zawiadamia o przestępstwie lub o przestępstwie skarbowym organ powołany do ścigania wiedząc, że przestępstwa nie popełniono, podlega grzywnie, karze ograniczenia wolności albo pozbawienia wolności do lat 2.
Kluczowe jest posiadanie wiedzy o tym, że przestępstwa nie popełniono. Co więcej, art. 238 Kodeksu karnego obejmuje wyłącznie zawiadomienia o przestępstwie lub przestępstwie skarbowym. Zawiadomienie o wykroczeniu nie podlega penalizacji na podstawie przepisów kodeksu karnego, może jednak wyczerpywać normę art. 66 Kodeksu wykroczeń.
