Spis treści
Zawiadomienie o możliwości popełnienia przestępstwa lub wykroczenia może złożyć każdy (także osoba, która nie została pokrzywdzona czynem). Zgodnie z art. 304 § 1 Kodeksu postępowania karnego, każdy, dowiedziawszy się o popełnieniu przestępstwa ściganego z urzędu, ma społeczny obowiązek zawiadomić o tym prokuratora lub Policję.
Zawiadomienie o możliwości popełnienia przestępstwa lub wykroczenia może być anonimowe.
Unormowanie anonimowego zawiadomienia nastąpiło w § 121 Regulaminu wewnętrznego urzędowania powszechnych jednostek prokuratury. Wszczęcie postępowania na skutek anonimowego zawiadomienia może nastąpić dopiero po sprawdzeniu okoliczności podanych w zawiadomieniu.
Decyzją prokuratora anonimowe zawiadomienie może zostać:
Jeśli prokurator przekaże zawiadomienie do sprawdzenia, a zawarte w nim okoliczności się potwierdzą – organ ścigania wyda decyzję o wszczęciu postępowania. Jeśli okoliczności nie zostaną natomiast potwierdzone – zawiadomienie pozostanie bez biegu, a decyzja w przedmiocie odmowy wszczęcia postępowania nie zostanie wydana.
W przypadku anonimowego zawiadomienia, zawiadamiający nie będzie miał możliwości uzyskania informacji o postępowaniu.
Zawiadomienie o możliwości popełnienia przestępstwa lub wykroczenia można złożyć zarówno do prokuratury, jak i Policji (w dowolnej jednostce).
Istnieją dwa sposoby złożenia zawiadomienia:
Pisemne zawiadomienie o możliwości popełnienia przestępstwa lub wykroczenia może zostać złożone w biurze podawczym danej jednostki lub wysłane pocztą. Zawiadomienie pisemne może zostać sporządzone samodzielnie lub z pomocą adwokata.
W przypadku wizyty w jednostce, pamiętaj o wcześniejszym skserowaniu zawiadomienia i poproś o potwierdzenie złożenia pisma na swojej kopii, a w przypadku wysyłki pocztą – nadaj przesyłkę listem poleconym.
W celu złożenia ustnego zawiadomienia, należy udać się do jednostki Policji lub prokuratury, gdzie zostanie sporządzony protokół z czynności, który następnie należy podpisać.
Pamiętaj, poproś o potwierdzenie złożenia zawiadomienia (art. 304b Kodeksu postępowania karnego).
Praktyka kancelarii pokazuje, że najskuteczniejszym sposobem złożenia zawiadomienia jest jego pisemne złożenie w jednostce prokuratury.
Pismo powinno spełniać wymagania przewidziane dla pisma procesowego i zawierać wszystkie informacje potrzebne do ustalenia i ujęcia sprawcy przestępstwa lub wykroczenia. W zawiadomieniu należy podać wszystkie fakty dotyczące popełnienia czynu zabronionego.
Elementy pisemnego zawiadomienia o możliwości popełnienia czynu zabronionego:
1. Złożenie zawiadomienia
2. Czynności sprawdzające (w przypadku, gdy okoliczności podane w zawiadomieniu są niepełne lub należy je sprawdzić); mogą przedłużyć wydanie decyzji do 30 dni
3. Dochodzenie w niezbędnym zakresie (w celu zabezpieczenia śladów i dowodów przed ich utratą, zniekształceniem lub zniszczeniem)
4. Wydanie postanowienia o wszczęciu lub odmowie wszczęcia postępowania
5. W przypadku wszczęcia postępowania – postępowanie przygotowawcze, podczas którego organ ścigania: ustala czy został popełniony czyn zabroniony i czy stanowi on przestępstwo, ustala osobę sprawcy i w razie potrzeby go ujmuje, wyjaśnia okoliczności sprawy, w tym osoby pokrzywdzone i rozmiar szkody, zbiera, zabezpiecza i utrwala dowody dla sądu
W przypadku odmowy wszczęcia postępowania, określonym w przepisach osobom przysługuje prawo do złożenia zażalenia na postanowienie o odmowie wszczęcia postępowania.
Nieuzasadnione zawiadomienie o możliwości popełnienia przestępstwa podlega sankcji karnej.
Stosownie do art. 238 Kodeksu karnego, kto zawiadamia o przestępstwie lub o przestępstwie skarbowym organ powołany do ścigania wiedząc, że przestępstwa nie popełniono, podlega grzywnie, karze ograniczenia wolności albo pozbawienia wolności do lat 2.
Kluczowe jest posiadanie wiedzy o tym, że przestępstwa nie popełniono. Co więcej, art. 238 Kodeksu karnego obejmuje wyłącznie zawiadomienia o przestępstwie lub przestępstwie skarbowym. Zawiadomienie o wykroczeniu nie podlega penalizacji na podstawie przepisów kodeksu karnego, może jednak wyczerpywać normę art. 66 Kodeksu wykroczeń.
(Zestawienie sporządzone na podstawie praktyki kancelarii)
W celu uzyskania pomocy prawnej zapraszam do kontaktu (dane kontaktowe w zakładce „Kontakt„).
Skontaktujmy się
Kontakt
Telefon: +48 601 831 511
E-mail: kancelaria@adwokat-asg.pl
Adwokat Oleśnica Anita Słupianek-Graca
ul. Adama Mickiewicza 3 lok. 9